วันอาทิตย์ที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2558

สกายฟาร์มเห็ด อาชีพเสริมสู่รายได้หลัก


    
วันนี้เราได้มีโอกาสไปเข้าไปสัมภาษณ์เจ้าของ สกายฟาร์มเห็ด เจ้าของฟาร์มชื่อ พี่ดาว ครับ ฟาร์มพี่ดาวตั้งอยู่ที่อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ครับ วันนี้พี่ดาวได้เล่าเรื่องราวเกี่ยวกับเห็ดให้พวกเราได้ฟัง และพวกเราก็มีโอกาสได้เข้าไปดูวิธีการ ขั้นตอนการทำก้อนเห็ด จนถึงวิธีการเปิดดอกเห็ด เรามาดูกันว่าเคล็ดลับของฟาร์มนี้มีอะไรที่น่าสนใจครับ

     HugHed : ทำไมพี่ดาวถึงทำฟาร์มเห็ดครับได้แรงบันดาลใจจากอะไรครับ?
     พี่ดาว : พี่เพิ่งเริ่มทำฟาร์มเห็ดเมื่อสองปีที่แล้ว แรงบันดาลใจมาจากฟาร์มเห็ดของคนรู้จักที่ทำฟาร์มเห็ด ซึ่งก่อนที่จะทำเองไปเห็นเขาทำแล้วรู้สึกว่ามันน่าสนุกดีนะ ตอนหลังมาก็เลยตัดสินใจลงทุนทำเองเลย พี่คุยกับสามีว่าอยากทำฟาร์มเห็ด ไว้เป็นงานเสริม โดยทำโรงเรือนใกล้ๆบ้าน เผื่อพ่อแม่พี่ไม่มีอะไรทำ ก็จะได้ช่วยแก้เหงาได้ และจะได้มีรายได้เป็นของแกเอง ในตอนแรกพี่ไม่ได้เน้นว่าจะต้องทำให้ใหญ่โต ลงทุนก้อนแรกเสียค่าใช้จ่ายไปสามแสนกว่าบาท โดยที่ค่าโรงเรือน ประมาณหนึ่งแสนเจ็ดหมื่นบาท และค่าก้อนเห็ดหมดไปประมาณหนึ่งแสนกว่าบาท

     HugHed : ขอเข้าไปดูในโรงเรือนหน่อยนะครับ ลักษณะโรงเรือนที่สร้างตอนแรกเอาแบบมาจากไหนครับ
     พี่ดาว :
ตอนแรกที่พี่ทำฟาร์มนี้ ก็สร้างโรงเรือน โดยทำตามแบบของคนรู้จักที่เขาทำฟาร์มเห็ด ทำตามแบบเขา เขาให้ทำยังไงทำตามเขาหมดเลย โดยที่โรงเรือนจะทำจากหญ้าคาปิดทึบ คลุมหมดเลย

     HugHed : โรงเรือนได้พัฒนาจากแบบเดิมมากน้อยแค่ไหนครับ
     พี่ดาว : แบบแรกเป็นหญ้าคาคลุมหมด พี่ว่าอากาศมันไม่ถ่ายเท พี่เลยปรับให้เป็นแบบที่เห็นนี้  ภายในโรงเรือนในช่วงแรกที่เป็นหญ้าคา ในช่วงอากาศร้อน บวกกับอากาศภายในโรงเรือนไม่ถ่ายเท ทำให้ เห็ดเหลืองเน่าเสียเป็นแถวเลย พี่เลยไปหาข้อมูลเพิ่มเติมมาเขาบอกว่าแสงภายในโรงเรือนต้องพออ่านหนังสือได้ โรงเรือนด้านบนควรที่จะเปิดโล่งความสูงประมาณหนึ่งศอกนับจากเพดาน เพื่อให้อากาศถ่ายเทสะดวกขึ้น และเปลี่ยนแสลนจากสีดำเป็นสีเขียว ให้มีแสงเยอะขึ้น เพราะเห็ดต้องการแสง มืดไปโตช้า ก้านยาวแม่ค้าไม่ชอบอีก

     HugHed : พื้นโรงเรือนของพี่ดาวเป็นคอนกรีตแบบนี้มาตั้งแต่แรกเลยหรือเปล่าครับ ?
     พี่ดาว : ไม่ค่ะ ตอนแรกเป็นทราย พี่เพิ่งมาทำพื้นเป็นคอนกรีตในตอนหลังนี่เอง
 แบบคอนกรีตดีกว่า เพราะเวลาเรารดน้ำ เมื่อก่อนมีปัญหามาก เด็กรดน้ำไม่เป็น ทรายกระเด็นใส่เห็ดข้างล่างทำให้เห็ดเสีย ก็เลยทำเป็นคอนกรีตแบบที่เห็น

     HugHed : ช่วงทำเห็ดตอนแรก เจอปัญหาอะไรบ้างครับ?
     พี่ดาว : ตอนนั้นเราไม่ได้ศึกษาเกี่ยวกับการทำฟาร์ม ทำตามเขาอย่างเดียว อย่างตอนแรกพี่ซื้อก้อนเห็ดมาจากเขา ก้อนละ 7 บาท ซื้อมาสองหมื่นกว่าก้อน ในช่วงแรกเห็ดก็ออกดี แต่เห็ดที่ออกช่วงหลังออกน้อยลง อย่างก้อนที่บ่มกับก้อนที่เปิดดอกไม่ควรจะอยู่โรงเดียวกัน พอก้อนที่ออกชุดแรกต้องการอากาศเย็น ส่วนก้อนที่บ่มอากาศมันจะร้อน มาไว้รวมกันเห็ดที่ออกเลยมีปัญหาเพราะอุณหภูมิไม่ได้ ฝั่งหนึ่งเย็นฝั่งหนึ่งร้อน

     ทดลองมาทำมา 6 เดือน ได้กำไรสี่หมื่นกว่าบาท ก็ยังดีที่ไม่ขาดทุน พี่ก็เริ่มคิดแล้วว่ามันไม่ใช่แค่ซื้อก้อนมาเปิดดอกอย่างเดียว เห็ดออกมาก็เก็บไปขาย แต่มันมีปัญหาเรื่องโรค เรื่องแมลง ซึ่งเราไม่สามารถแก้ปัญหาได้เพราะไม่มีความรู้ และเราก็ใช้เงินลงทุนลงทุนไปเยอะพอสมควร หลังจากนั้นพี่ก็เริ่มศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับการทำฟาร์มเห็ดเพิ่มเติม ในอินเตอร์เน็ต ตอนแรกเล่นไลน์ เล่นเฟสบุ๊ค เล่นอะไรไม่เป็นสักอย่าง ได้แต่อ่าน จะพิมพ์จะถามก็ทำไม่เป็น ก็เริ่มฝึกค่อยๆศึกษา ไปสมัครเข้ากลุ่มเพาะเห็ด และได้รู้จักเพื่อนในเฟสบุ๊ค อยู่ จ.ราชบุรี เขาทำอุปกรณ์เกี่ยวกับการทำฟาร์มเห็ด เล่าให้เขาว่าอยากได้เครื่องที่ใช้ทำก้อน ก็เลยตัดสินใจซื้อมาทั้งเซทเลย หมดไปแสนกว่าบาท เป็นเครื่องผสมขี้เลื่อย รวมไปถึงเครื่องบรรจุก้อนเห็ด พี่คิดว่าถ้าเราทำก้อนเองสามารถลดต้นทุนค่าก้อนเห็ด จาก 7 บาท เหลือ 3 บาท แต่เราต้องลงทุนในการซื้อเครื่องครั้งแรกแค่นั้น

     

     HugHed : เวลานึ่งก้อนนี้พี่ดาวใช้อุณหภูมิสูงไหมครับ
     พี่ดาว : พี่ใช้อุณหภูมิในการนึ่งอยู่ประมาณ 105 องศาเซลเซียส

     HugHed : จำนวนก้อนที่สามารถนึ่งได้ต่อการนึ่งหนึ่งครั้งได้เท่าไรครับ
     พี่ดาว : ได้ประมาณ 116 ตะแกรง ตะแกรงหนึ่งประมาณ 12 ก้อน รวมแล้วประมาณ 1400 ก้อน

     HugHed : แล้วพี่ดาวนึ่งนานไหมครับ
     พี่ดาว : ตั้งแต่จุดเตาประมาณ 1 ชั่วโมง อุณหภูมิจะอยู่ประมาณ 98 องศาเซลเซียส อุณหภูมิจะยังขึ้นต่อไปอยู่ที่ 105 องศาเซลเซียส เวลาพี่จะเริ่มนับตั้งแต่ตอนนี้ ถ้าเป็นเห็ดนางรมฮังการีพี่จะนึ่งต่ออีก 2 ชั่วโมง ถ้าเป็นเห็ดนางฟ้าภูฐานพี่จะนึ่งต่อ 3 ชั่วโมง

     HugHed : เวลาพี่ดาวนึ่งหนึ่งครั้งนี้ใช้แก๊สเยอะไหมครับ
     พี่ดาว : เวลานึ่งหนึ่งรอบพี่ใช้แก๊ส 1 ถัง (15 กิโล) บางครั้งก็ใช้ไม่หมด ถ้าเป็นเห็ดนางรมฮังการีนี้จะใช้ไม่หมด บางคนใช้ฟืน พี่คิดว่าใช้ฟืนพี่ไม่ไหว ฟืนก็ต้องซื้อ แถมต้องมาร้อนอีก (คอยเติมหน้าเตา) แต่ถ้าใช้แก๊สเราสามารถคุมอุณหภูมิได้ อย่างที่เห็นพี่เอาถังแช่น้ำไว้ เพราะเวลาเรานึ่งนานๆ เราจะเห็นน้ำแข็งเกาะตัวถัง พอมีน้ำแข็งเกาะตัวถัง อุณหภูมิในการนึ่งจะลดลง ช่างเค้าเลยออกแบบทำท่อน้ำร้อนไว้ให้ เพื่อที่จะปล่อยน้ำร้อนเล็กน้อยออกมาโดนถังแก๊สเพื่อเพิ่มความดันในถังทำให้อุณหภูมิในการนึ่งไม่ลดลง

     พี่ดาว : ส่วนเครื่องตีก้อนเก่า มันจะแยกพลาสติกกับขี้เลื่อยเก่า พี่ให้คนงานแกะพลาสติกออกก่อน เพราะถ้าไม่แกะมันจะมีเศษพลาสติกเล็กๆ ติดออกมา แล้วถ้าเรานำกลับมาทำก้อนใหม่เมื่อเชื้อเห็ดเดินไปเจอพลาสติก เชื้อเห็ดจะหยุดเดินทันที  ส่วนก้อนเก่าพี่ก็จะนำไปผสมใหม่ โดยใช้อัตราส่วน 1:1 กับขี้เลื่อยใหม่ แต่ถ้าขี้เลื่อยเก่าเป็นสีดำพี่ก็นำไปทิ้งเลย

     HugHed : เห็ดที่พี่ดาวเพาะมีเห็ดอะไรบ้างครับ
     พี่ดาว : พี่มีเห็ดนางฟ้าภูฐาน นางฟ้าเกาหลี นางรมฮังการี เห็ดขอน พอเราทำไป เราก็เริ่มเรียนรู้ ถ้าเราไม่ยอมเรียนรู้เราก็จะอยู่เหมือนเดิม ช่วงแรกที่พี่ทำก้อน พี่ไปเจอเจ้าของฟาร์มที่ฉะเชิงเทรา เขาทำอาหารสำเร็จรูป พี่ก็สั่งอาหารสำเร็จรูปมา ผสมกับขี้เลื่อย เพราะจะทำให้สูตรผสมสำหรับทำก้อนเห็ดของเราคงที่

     HugHed : วันหนึ่งพี่ดาวเก็บเห็ดกี่รอบครับ
     พี่ดาว :  พี่เก็บสองรอบ เช้ากับเย็น ถ้าชุดที่ออกใหม่ๆต้องเก็บสามรอบ เช้า กลางวัน เย็น เพราะถ้าไม่เก็บ จะมีปริมาณเห็ดในโรงเรือนมาก ทำให้ความชื้นสะสมในโรงเรือนเยอะ ทำให้ตัวเห็ดแฉะได้
     HugHed : พี่ดาวรดน้ำยังไงครับ
     พี่ดาว : พี่จะเปิดน้ำเช้า กลางวัน เย็น ต้องดูอากาศด้วยบางทีฝนตกก็ไม่ต้องรด ตอนเช้าเก็บเห็ดเสร็จ ก็รีบรดน้ำเลย เพราะรดตอนสายอากาศร้อน น้ำมันจะร้อนด้วย โรงใหญ่จะมีสปริงเกอร์ และติดหัวพ่นหมอกเอาไว้  แล้วใช้สายยางปล่อยน้ำรดบนพื้น เพื่อเพิ่มความชื้นภายในโรงเรือน

     HugHed : พี่ดาวใช้น้ำจากแหล่งไหนในการรดน้ำเห็ดครับ
     พี่ดาว : พี่ใช้น้ำบาดาลแต่ต้องนำมาผ่านเครื่องกรองก่อนนำมาใช้ น้ำประปาก็ใช้ได้นะ แต่ต้องเอามาพักไว้ก่อน เพื่อให้คลอรีนมันหายไปก่อนที่จะนำมารด

     HugHed : พี่ดาวมีวิธีแก้ปัญหาเรื่องโรค แมลงยังไงครับ
     พี่ดาว :  เมื่อก่อนใช้ลูกเหม็นใส่ขวดเจาะขวดห้อยๆไว้แต่มันเหม็น คิดว่าคนจะตายก่อนแมลง 555+  ใช้น้ำส้มควันไม้บ้าง แต่พี่ว่ามันเหม็นไม่ค่อยได้ผล ใช้ยาเส้นหมักน้ำแล้วพ่น ช่วยได้เยอะมาก โดยเฉพาะแมลงหวี่ แล้วก็มีกาวดักแมลงที่เห็นเป็นถุงสีเหลืองๆเหนียวมาก แมลงมันชอบสีเหลือง
ก้อนเห็ดพี่จะเก็บไว้แค่สามเดือน เพราะสามเดือนก้อนมันเริ่มเก่า มันจะเริ่มมีแมลงหวี่ พี่จะเปิดดอกแค่สามรอบเสร็จแล้วเอาก้อนออกเลย เพราะจะได้แก้ปัญหาเรื่องแมลง เห็ดที่ออกมาเราจะไม่ยอมให้แก่คาโรงเรือน เพราะเห็ดที่แก่จะปล่อยสปอร์ออกมามาก ทำให้เป็นตัวล่อแมลงเข้ามาโรงเรือนได้

     HugHed : เรื่องตลาดในตอนแรกพี่ดาวเริ่มต้นยังไงครับ
     พี่ดาว : ในช่วงแรกพี่เริ่มเปิดดอกเห็ดทีละหนึ่งพันก้อน ตอนนั้นเก็บเห็ดได้ประมาณ 10 กิโลกรัมต่อวัน  พี่จึงนำไปวางขายที่ร้านน้องสาวซึ่งเป็นร้านขายหมู มีคนมาเดินที่ตลาดเห็นเห็ดสวยดี ก็มีคนซื้อไปหมด ต่อมาแม่ค้าเห็ดที่ตลาดเห็นเห็ดเราสวย สนใจที่จะซื้อ เลยมาหาพี่ที่ฟาร์มโดยที่แม่ค้าต้องการให้ส่งเห็ดให้เขา ซึ่งเขาจะมารับเอง เห็ดของฟาร์มพี่จะเน้นเรื่องคุณภาพของเห็ด โดยเห็ดที่พี่ส่งให้กับแม่ค้า ต้องเป็นเห็ดที่สวย ไม่มีรอยแมลงกิน เมื่อเราผลิตเห็ดที่มีคุณภาพดี จึงมีแม่ค้าหลายคนมาติดต่อขอซื้อเห็ดจากฟาร์มพี่
      HugHed : โรงนี้เป็นโรงที่เพิ่งเปิดดอกล่าสุดเลยใช่ไหมครับพี่ดาว เดี๋ยวทางทีมงานจะขอพี่ดาว ติดตัวเก็บข้อมูลไว้ที่โรงนี้นะครับ ซึ่งเครื่องนี้ มันเป็นตัวเก็บข้อมูล อุณหภูมิ ความชื้น ทุกๆ นาที
     พี่ดาว : อ้อ ดีนะ

     HugHed : เครื่องนี้จะอัพเดทข้อมูลความชื้นและอุณหภูมิทุก 1 นาทีนะครับ ตัวนี้เป็นอุปกรณ์ที่ทางเราพึ่งทำขึ้นมาเพื่อเก็บข้อมูลอุณหภูมิกับความชื้นภายในโรงเรือน
     พี่ดาว : ปกติถ้าโรงไหนพี่ไม่มีตัววัดความชื้น พี่ก็จะ เอาหลังมือแตะๆ ดอกเห็ด มันจะรู้สึกเย็น และหนึบๆ ติดหลังมือ  แบบนี้แปลว่าความชื้นพอ แต่ถ้าความชื้นไม่พอจะสังเกตที่ขอบดอกเห็ดจะมีลักษณะ แห้งๆ เหลืองๆ

     
     HugHed : พี่ดาวมีอะไรอยากจะฝากแนวคิดให้กับชุมชนคนรักเห็ดไหมครับ
     พี่ดาว :  การทำฟาร์มเห็ดคนอื่นก็ทำกันเยอะ แต่ว่าส่วนมากทำแล้วก็เลิก พี่คิดว่าปัจจัยในการทำฟาร์มเห็ดอย่างแรกต้องมีทุน ถ้าจะทำฟาร์มเห็ด หากทำไปแล้วขาดทุนไม่สำเร็จ จะเอาทุนที่ไหนมาต่อ และอีกปัจจัยที่สำคัญคือการบริหารเรื่องการเงิน ลงทุนครั้งแรกเก็บดอกเห็ดไปขายแต่ไม่เก็บเข้า เอาไปใช้หมด พอถึงตอนที่ต้องลงทุนเพิ่ม แต่ไม่มีต้นทุนก็ต้องเลิกไป

     ขอขอบคุณพี่ดาวมากๆนะครับที่ได้เล่าประสบการณ์การทำเห็ด อีกทั้งพวกเรายังได้รู้ปัญหาและแนวทางแก้ไขมากมาย สำหรับการเยี่ยมชมฟาร์มพี่ดาวในครั้งนี้พวกเราจะนำความรู้ที่ได้ไปเผยแพร่ให้กับชุมชนคนรักเห็ด เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาอาชีพเพาะเห็ดต่อไปครับ

บทความที่เกี่ยวข้อง
วิเคราะห์โรงเรือน สกายฟาร์มเห็ด 21-23 กรกฎาคม พ.ศ.2558
(Tip&Trick) ปัญหาแมลงมีปีกบุกโรงเรือน สกายฟาร์มเห็ดมีคำตอบ

สนใจติดต่อสกายฟาร์มเห็ด
เบอร์โทร. 086-920-3742 (พี่ดาว)


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

พบกับพวกเราบน facebook