มาทำความรู้จักกับโรงเรือนเพาะเห็ดระบบ EVAP กันเถอะ

       ไม่ได้อัพเดทความรู้กันมานาน วันนี้เรามาเพิ่มเติมความรู้เกี่ยวกับโรงเรือนเพาะเห็ดอีกแบบหนึ่ง เผื่อเป็นทางเลือกสำหรับคนที่เพาะเห็ด แล้วประสบปัญหาสภาพอากาศที่แปรปรวนในแต่ละวัน  ซึ่งการแปรปรวนของอากาศที่รวดเร็วในแต่ละวัน ทำให้การควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และแสง ที่เหมาะสมสำหรับเห็ดแต่ละชนิดทำได้ลำบาก และอาจทำให้เกิดความเสียหายกับเห็ดได้ โรงเรือนที่ว่านี้คือ โรงเรือนระบบทำความเย็นแบบ Evaporative (EVAP)  ระบบการระเหยของไอน้ำนั่นเองค่ะ มันเป็นยังไงไปทำความรู้จักกันเลยดีกว่าค่ะ

   

       การเพาะเลี้ยงเห็ดภายในโรงเรือนนั้น ปัจจัยสำคัญคือการสร้างสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือนให้เหมาะสมกับการเจริญเติบ โตของเห็ดตลอดช่วงระยะเวลาที่ทำการเพาะปลูก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับเห็ดชนิดนั้นๆว่ามีความต้องการสภาพแวดล้อมรูปแบบใด ยิ่งหากเป็นเห็ดที่ไม่ได้มีถิ่นฐานของสายพันธ์อยู่ในประเทศไทยและมีความต้อง การสภาพแวดล้อมต่างไปจากประเทศไทยมากเท่าไหร่ การสร้างโรงเรือนสำหรับเห็ดประเภทนั้นย่อมมีความซับซ้อนมากขึ้นเท่านั้น ปัจจัยการควบคุมดูแลย่อมมีเพิ่มมากขึ้น รวมถึงการลงทุนที่สูงกว่า จะมากจะน้อยขึ้นอยู่กับชนิดของเห็ด อย่างไรก็ดีสิงที่น่าสนใจคือ เห็ดที่ปลูกยากเหล่านี้มักจะมีราคาสูงเนื่องจากเป็นสินค้าหายาก และเป็นที่ต้องการของตลาด ด้วยเหตนี้จึงไม่น่าแปลกใจเลยว่าทำไมเกษตรกร ส่วนใหญ่ในปัจจุบันจึงหันมาให้ความสนใจเพาะปลูกเห็ดราคาสูงที่ให้กำไรงาม เหล่านั้น

       โดยปัจจัยหลักที่เห็ดเกือบทุกสายพันธุ์หรืออาจจะเรียกได้ว่าทุกสายพันธ์ุ ต้องการเป็นปัจจัยแรกที่ใช้ในการเจริญเติบโต คือ อุณหภูมิที่พอดีและความชื้นที่พอเหมาะ แต่เดิมนั้นเกษตรกรใช้วิธีการสร้างโรงเรือนที่มีหลังคาและฝาผนังทำจากวัสดุ ต่างๆนานาตามแต่คุณสมบัติพิเศษของวัสดุนั้น เพื่อป้องการแลกเปลี่ยนหรือการถ่ายอากาศระหว่างภายในและภายนอกโรงเรือน ทำให้อุณหภูมิไม่สูงเกินไป และทำการรดน้ำลงบนพื้นหรือการพ่นน้ำไปในอากาศเพื่อเพิ่มความชื้นภายในโรงเรือน อย่างไรก็ตามการทำโดยวิธีนี้ส่วนมากไม่มีการวัดค่าต่างๆที่ชัดเจน จะอาศัยการทดลองและประสบการณ์ที่ผ่านมาของเกษตรกรเท่านั้น ว่าควรจะมีการรดน้ำปริมาณเท่าไหร่ในช่วงเดือนนั้นๆของปี เพื่อให้ภายในโรงเรือนยังมีความชื้นพอเหมาะ แต่ในบางครั้งเมื่อสภาพอากาศภายนอกมีอุณหภูมิที่สูงมากวิธีการเหล่านั้นอาจ ไม่ได้ผล เนื่องจากอุณหภูมิจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้ไม่สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือนได้ ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพและปริมาณของเห็ด โดยตรง  

     เมื่อปัญหาเหล่านี้เกิดขึ้นเกษตรกรจึงได้หาทางแก้ไขโดย การสร้างโรงเรือนที่ทำหน้าที่ในการเป็นฉนวนที่ดีขึ้น และทำการสร้างสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือนด้วยอุปกรณ์ต่างๆ พยายามพึ่งพาสภาพอากาศภายนอกให้น้อยที่สุด โดยการใช้อุปกรณ์ทำความเย็น เช่น แอร์ติดผนังสำหรับใช้ในบ้านเรือนนำไปติดตั้งไว้ในโรงเรือน และทำการพ่นน้ำหรือรดน้ำลงบนพื้น เพื่อรักษาไว้ซึ่งอุณหภูมิและความชื้น แต่เนื่องจาก หลักการทำงานของแอร์โดยทั่วไปนั้น คือการทำความเย็นด้วยการดูดความชื้นออกไปภายนอก ดังนั้นผลที่ได้คือการทำงานอย่างหนักของแอร์ ความชื้นที่หายไปโดยเปล่าประโยชน์ อายุการใช้งานของแอร์ที่ลดลง และ ปริมาณพลังงานไฟฟ้าที่เสียไปอย่างมากมาย 

       ระบบทำความเย็นแบบ Evaporation หรือ ระบบการระเหยของไอน้ำ เป็นตัวเลือกหนึ่งที่หลายคนนำมาใช้ ซึ่งมีหลักการทำงานดังนี้ 

       หลักการทำงานของ ระบบ Evaporative (EVAP) จะควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และสเปรย์ น้ำให้โรงเพาะเห็ด ผ่านระบบควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และสเปรย์น้ำให้โรงเพาะเห็ดแบบอัตโนมัติ โดยมีกล่องควบคุมจะทำหน้าที่ในการสั่งงานตามสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงในโรงเรือนเพื่อปรับความชื้นและอุณหภูมิให้เหมาะสมกับเห็ดอยู่ตลอด เพื่อให้เห็ดมีดอกที่สมบูรณ์ และออกดอกในปริมาณที่มากขึ้น ระบบนี้สามารถนำไปเพาะเห็ดได้หลายชนิดไม่ว่าจะเป็นเห็ดเมืองหนาว เช่น เห็ดออเรนจิ เห็ดเข็มทอง เห็ดหอม เห็ดถั่งเช่า เห็ดเย็นชื้น เช่น เห็ดนางฟ้าภูฏาน เห็ดตระกูลนางรม เห็ดเป๋าฮื้อ เห็ดหลินจือ เห็ดร้อนชื้น เช่น เห็ดขอนขาว เห็ดฟาง เป็นต้น จะช่วยลดแรงงาน ความเสี่ยงในการที่ก้อนเห็ดจะเสียหาย รวมทั้งช่วยประหยัดน้ำและพลังงาน ยืดอายุก้อนเห็ดให้เก็บได้นานขึ้น 10-25% เพราะเชื้อเห็ดจะแข็งแรง ลดการเสียของก้อนเห็ดได้ 20-30% ทำให้ได้ผลผลิตมากขึ้น 15-20% เห็ดมีคุณภาพ สด สะอาด รสอร่อย เป็นที่ต้องการของตลาด ขายได้ราคาสูงขึ้น

       EVAP เป็นการดูดอากาศที่มีการเพิ่มความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศออก ซึ่งความชื้นสัมพัทธ์นั้นเกิดจากการระเหยเป็นไอของน้ำ ซึ่งมีคุณสมบัติในการดูดซับความร้อนในอากาศได้ เหมือนกับเมื่อเราเอาน้ำมาป้ายที่แขนแล้วเป่าลมจะรู้สึกว่าเย็นสบาย การทำงานของโรงเรือน EVAP จะให้ประสิทธิภาพสูงสุดเมื่อ มีกระแสลมที่ถูกดูดออกในอัตราไม่ต่ำกว่า 1.5 เท่า ของปริมาตรอากาศภายในโรงเรือนใน 1 นาที และมีความชื้นสัมพัทธ์ในโรงเรือนสูงกว่าภายนอก

การสร้างโรงเรือนอีแวป

1. ตัวโรงเรือน ควรเป็นโครงสร้างเหล็กจะดีกว่าไม้ เนื่องจากตัวโรงเรือนจะมีความชื้นตลอดเวลาทำให้ไม้ผุได้เร็ว ขนาดของโรงเรือน ควรมีความกว้างเป็นครึ่งหนึ่งของความยาว เช่น กว้าง 6 เมตร ยาว 12 เมตร เป็นต้น ส่วนความสูงโดยทั่วไปก็ประมาณ 3.5 เมตร

2. ระบบคูลลิ่ง ใช้แผ่นคูลลิ่งแพด cooling pad ขนาด กว้าง30เซนติเมตร ยาว 180 เซนติเมตร หนา 15 เซนติเมตร ทำจากกระดาษที่สามารถซับน้ำได้และไม่เปื่อยยุ่ย

3. พัดลมดูดอากาศ ขนาด 36 นิ้ว หรือ 48 นิ้ว พร้อมมอเตอร์ สำหรับ 36 นิ้ว ใช้มอเตอร์ครึ่งแรงม้า 

สำหรับ 48 นิ้ว ใช้มอเตอร์ 1 แรงม้า

4. ถังน้ำขนาดไม่ต่ำกว่า 1000 ลิตรพร้อมมอเตอร์ดูดน้ำ เพื่อใช้สำหรับเป็นน้ำหมุนเวียนเข้าแผงคูลลิ่งแพดตลอดเวลา เมื่อมีการเปิดใช้งานโรงเรือนระบบอีแวป และถังควรมีระบบลูกลอยเอาไว้เพื่อเติมน้ำเข้าถังโดยอัตโนมัติไว้ในกรณีที่ระดับความสูงของน้ำในถังลดลงเนื่องจากน้ำระเหยในขณะที่ปิดใช้งานระบบอีแวป

5. ระบบไฟส่องสว่างภายในโรงเรือน

6. ระบบน้ำ เพื่อไว้ใช้รดน้ำในโรงเรือน

7. ระบบควบคุมการเปิด-ปิดพัดลม และปั๊มป์น้ำอัตโนมัติด้วยเซนเซอร์อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศ

แบบโรงเรือน EVAP ของฟาร์มเห็ด

ขอขอบคุณที่มาของบทความ และรูปภาพ

-https://farmhet.wordpress.com/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%9A-evaporative-evap/

-http://www.bangkokagritronics.com/web/article/article3.html

-http://iwgarden.blogspot.com/2012/11/evaporative-cooling-system.html

-http://anonbiotec.gratis-foros.com/t1543-topic

-http://www.b-inter.com/thai/clients_detail.asp?id=10